KIẾN THỨC CƠ BẢN CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

HƯỚNG DẪN CHI TIẾT TỪ A – Z

 

Ngoài cổ phiếu, thị trường chứng khoán còn có các sản phẩm phái sinh giúp các nhà đầu tư sinh lợi nhuận kể cả khi thị trường chứng khoán giảm mạnh. Bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp cho các nhà đầu tư mới “Chứng khoán phái sinh là gì ? Giao dịch trong ngày là gì ? Kiến thức cơ bản về chứng khoán phái sinh. Kiến thức chi tiết về HĐTL phái sinh”.

CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH LÀ GÌ

Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính mà giá trị của nó phụ thuộc vào giá của một tài sản cơ sở nhằm nhiều mục tiêu như phân tán rủi ro, tạo lợi nhuận hoặc bảo vệ lợi nhuận.

Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh được chia thành 2 dạng chính như hàng hóa (nông sản, năng lượng…) và công cụ tài chính (cổ phiếu, trái phiếu…).

Ở Việt Nam, nếu nói một cách dễ hiểu và trực quan hơn thì chứng khoán phái sinh cho phép bạn đặt cược cửa tăng hoặc giảm của chỉ số VN30. Nếu chỉ số biến động theo đúng hướng bạn đoán thì bạn sẽ có lợi nhuận. Đây là Hợp đồng tương lai chỉ số VN30.

CÁC LOẠI HỢP ĐỒNG PHÁI SINH CHÍNH

Chứng khoán phái sinh có 4 loại chính:

Chứng khoán phái sinh xuất hiện ở Việt Nam từ năm 2017, sản phẩm được giao dịch đầu tiên là Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 hoặc HNX30 và Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ (kỳ hạn 5 năm). Đây vẫn là một công cụ tài chính mới mẻ đối với các nhà đầu tư tại Việt Nam. Đến nay, hầu hết nhà đầu tư chọn giao dịch HĐTL chỉ số VN30 nhờ tính thanh khoản và thuận tiện như chứng khoán cơ sở. 

Nhà đầu tư chứng khoán phái sinh tại Việt Nam thường giao dịch 2 Hợp đồng tương lai là VN30F1M & VN30F2M. 

→ Nhà đầu tư còn thiếu kiến thức về chứng khoán phái sinh, Mở tài khoản ngay tại đây: https://chungkhoanphaisinh.com/  

GIAO DỊCH PHÁI SINH KHÁC GÌ SO VỚI GIAO DỊCH CƠ SỞ

Các HĐTL cũng có bảng giá riêng như cổ phiếu tại chứng khoán cơ sở. Chúng được thực hiện giao dịch thông qua hình thức giao dịch thỏa thuận hoặc giao dịch khớp lệnh.

Giao dịch T0 và bán khống

Nhà đầu tư dựa vào phân tích để đặt ra kỳ vọng, vào lệnh kiếm lợi nhuận. Nếu kỳ vọng chỉ số VN30F1M tăng, nhà đầu tư đặt lệnh Long (mua). Ngược lại, nếu kỳ vọng chỉ số VN30F1M giảm, nhà đầu tư sẽ đặt lệnh Short (bán) hay còn gọi là bán khống. Như vậy, nhà đầu tư có thể kiếm lời ngay cả khi thị trường chứng khoán giảm mạnh.

Ví dụ: nhà đầu tư kỳ vọng chỉ số tăng và vào lệnh Long VN30F1M tại giá 1000. Sau đó giá tăng lên 1010 và nhà đầu tư đóng lệnh. Anh ta lãi 10 điểm. Ngược lại, giá giảm xuống 990 và nhà đầu tư đóng lệnh, nhà đầu tư phái sinh lỗ 10 điểm.

Nhà đầu tư kỳ vọng chỉ số giảm và đặt lệnh Short VN30F1M tại 1000. Giá giảm xuống 980 và nhà đầu tư đóng lệnh, lãi 20 điểm. Nếu chỉ số tăng lên 1010 thì nhà đầu tư lỗ 10 điểm.

Việc thanh toán hàng ngày diễn ra như thế nào

Tính thanh khoản cao do được niêm yết và giao dịch tập trung trên Sở giao dịch chứng khoán. Nhờ khả năng thanh toán bù trừ nhanh chóng và thực hiện trong ngày, nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch ngay trong ngày hay còn gọi là giao dịch T+0, thực hiện các thanh toán lãi lỗ phát sinh từ vị thế mỗi ngày:

Điểm hạn chế là thời gian “đáo hạn”, nhà đầu tư chỉ có thể nắm giữ các HĐTL đến khi đáo hạn. Thời gian đáo hạn là thứ 5 của tuần thứ 3 hàng tháng. Nếu trùng ngày nghỉ thì ngày giao dịch cuối cùng của hợp đồng đáo hạn tháng đó sẽ được điều chỉnh sang ngày giao dịch liền trước đó. Khi đó, các hợp đồng tương lai của tháng sẽ đóng tự động theo giá đóng cửa phái sinh.

Vậy nên nhà đầu tư phái sinh cần lưu ý để có kế hoạch giao dịch phù hợp.

Ký quỹ là gì

Đối với thị trường chứng khoán cơ sở, nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu phải nộp đủ tiền để thực hiện lệnh mua. Nhưng trên thị trường chứng khoán phái sinh, nhà đầu tư không cần phải nộp đủ số tiền để thực hiện giao dịch HĐTL.

Nhà đầu tư chỉ cần nộp 1 số tiền cọc (ký quỹ) theo yêu cầu của các công ty chứng khoán để giao dịch. Nếu nhà đầu tư không đủ số tiền ký quỹ như yêu cầu sẽ bị call margin. Nhà đầu tư đó phải nộp đầy đủ để thực hiện việc nắm giữ. Nếu không sẽ bị force selling.

Tỷ lệ ký quỹ ban đầu do trung tâm lưu ký quy định. Hiện tỷ lệ ký quỹ quy định theo VSD là 17%.

Một số nền tảng phái sinh cung cấp cho khách hàng tỷ lệ thấp (tầm 3% – 5%).

Công thức giá giao dịch 1 HĐTL VN30F1M: Chỉ số VN30 * Tỷ lệ ký quỹ * 100.000

Giới hạn lệnh: 1 HĐ/lệnh – min và 500 HĐ/lệnh – max.

MỞ TÀI KHOẢN CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH TẠI: 

THỜI GIAN GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

Thời gian giao dịch từ Thứ 2 đến thứ 6 trừ những ngày nghỉ theo quy định của Bộ luật lao động.

CÁC LOẠI LỆNH ĐƯỢC DÙNG TRONG PHÁI SINH

Lệnh LO là lệnh mua hoặc lệnh bán chứng khoán tại một mức giá xác định hoặc tốt hơn. Lệnh có hiệu lực kể từ khi được nhập vào hệ thống giao dịch cho đến hết ngày giao dịch hoặc cho đến khi lệnh bị hủy bỏ.

Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá mở cửa (Viết tắt ATO).

Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá đóng cửa (Viết tắt là ATC).

Lệnh điều kiện: khi giá thị trường chạm vào giá đặt lệnh (order price) theo điều kiện đưa ra ban đầu thì giá kích hoạt (trigger price) sẽ được đẩy vào hệ thống khớp lệnh.

Lệnh thị trường giới hạn (viết tắt là MTL). Lệnh thị trường sau khi khớp nếu còn dư thì phần dư đó sẽ chuyển thành Lệnh Giới hạn LO.

Lệnh thị trường khớp toàn bộ hoặc hủy (viết tắt là MOK). 

Lệnh thị trường khớp và hủy (viết tắt là MAK). 

—> HƯỚNG DẪN MỞ TÀI KHOẢN CHỨNG KHOÁN ONLINE TRONG 3′

Thẻ